Sosyal medyada siyasetçilerin açıklamalarıyla birlikte sık sık CHP’nin İş Bankası’ndan para aldığı iddiaları gündeme geliyor.
Twitter’da bir kullanıcı, Milli Piyango’dan hazineye kalan parayla ilgili tartışmalarının ardından CHP’nin İş Bankası’ndaki hisseleri karşılığında 1 milyar 600 milyon TL aldığını iddia etti. Paylaşım 3 binden fazla beğeni alarak yaklaşık bin kez RT edildi.
CHP’nin İş Bankası’nda hisseleri olduğu doğru ancak kâr payı aldığı iddiası doğru değil.
CHP’ye İş Bankası’ndaki hisseleri Atatürk’ün vasiyeti doğrultusunda verildi. Vasiyette Atatürk’ün kendisine ait hisseleri CHP’ye devrettiği, bu hisselerden elde edilecek kârın da Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’na verilmesini istediği görülüyor. Vasiyetin belgesine Türk Tarih Kurumu’nun sitesinden ulaşılabiliyor.
5 Eylül 1938’de Mustafa Kemal Atatürk’ün el yazısıyla kaleme aldığı vasiyetnamenin içeriği ise şöyle:
“Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleriyle Çankaya’daki menkul ve gayrimenkul emvalimi Cumhuriyet Halk Partisi’ne atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum:
1) Nukut ve hisse senetleri, şimdiki gibi, İş Bankası tarafından nemalandırılacaktır.
2) Her seneki nemadan, bana nisbetleri şerefi mahfuz kaldıkça, yaşadıkları müddetçe, Makbule’ye ayda bin, Afet’e 800, Sabiha Gökçen’e 600, Ülkü’ye 200 lira ve Rukiye ile Nebile’ye şimdiki yüzer lira verilecektir.
3) Sabiha Gökçen’e bir ev de alınabilecek ayrıca para verilecektir.
4) Makbule’nin yaşadığı müddetçe Çankaya’da oturduğu ev de emrinde kalacaktır.
5) İsmet İnönü’nün çocuklarına yüksek tahsillerini ikmal için muhtaç olacakları yardım yapılacaktır.
6) Her sene nemadan mütebaki miktar yarı yarıya, Türk Tarih ve Dil kurumlarına tahsis edilecektir.”
6. maddede görüldüğü gibi Atatürk, İş Bankası hisselerinin nema yani kârından kalan miktarın iki kuruma paylaştırılmasını istiyor. CHP’nin bu kârdan pay almasını öngören herhangi bir ifade ise vasiyette bulunmuyor.
İş Bankası da bu iddiaların gündeme gelmesi üzerine bir açıklama yaparak, CHP’nin yalnızca bankanın yönetiminde üye bulundurduğunu, kâr paylarının ise muhafaza edilerek vasiyetteki kurumlara aktarıldığını belirtmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da CHP’nin bankasının olması durumunu eleştirmiş ancak İş Bankası’ndaki hisseleri dolayısıyla partinin para almadığını da belirtmişti.
Eski CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Eski İş Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Özyürek, “Atatürk vasiyetnamede İş Bankası’nda kendine ait hisse senetlerinin yönetimini partiye bıraktı. O nedenle İş Bankası yönetiminde Atatürk hisselerini temsilen dört kişi bulunduruyor. Bunlar bir anlamda bankada gözetim görevini yapıyor. Ama kâr payından CHP’nin bir kuruş alması söz konusu değil. Bu kâr payı partiye intikal etmiyor. Atatürk’ün vasiyeti gereği bu kâr payından Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’na para aktarılıyor” açıklamasını yapmıştı.
Diken.com.tr CHP’nin İş Bankası hisseleriyle ilgili ayrıntılı bir haber yayınlandı. 2018 yılında yapılan haberde, TDK ve TTK’nin İş Bankası hisselerinden elde ettiği 644 milyon lirasının Ziraat Bankası’na aktarıldığı belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan son olarak 2020 yılı Mayıs ayında siyasi partiler kanununa göre CHP’nin banka faaliyetlerinden bulunamayacağını ve hisselerin hazineye devri için kanuni düzenleme yapılacağını açıklamıştı.
Yapılan doğruluk kontrolüne görev CHP’nin İş Bankası yönetiminde söz hakkı bulunuyor ancak hisseleri karşılığında para aldığı iddiası doğru değil.