Dünya, Venüs ve Jüpiter’in sıralı bir şekilde göründüğü bir görsel, NASA’nın Mars’tan çektiği fotoğraf olarak bilimsel içerik üreten hesaplar tarafından paylaşıldı. Evreni Merak Ediyoruz adlı Twitter hesabındaki paylaşım 8 binden fazla beğeni aldı.
Mars’tan bakıldığında Dünya, Venüs ve Jüpiter’in dikey hizada görüldüğü bu görsel gerçeği yansıtmıyor. Aynı görsel daha önce 2012’de çürütülmüş olsa da geçtiğimiz yıllarda paylaşılmaya devam etti ve son olarak Şubat ayında Perseverance keşif aracının Mars’a inmesinden sonra iddia yeniden ortaya atıldı.
NASA’nın keşif aracı Perseverance 18 Şubat’ta Mars’a indi. NASA’nın milyarlarca dolarlık Mars 2020 misyonunun bir parçası olarak Perseverance, “geçmiş yaşamın işaretlerini” aramak, kaya ve toprak örneklerini geri getirmekle görevlendirilmişti. Perseverance, inişinden birkaç dakika sonra Mars yüzeyinin düşük çözünürlüklü iki görüntüsünü çekti.
Franklin Enstitüsü’nde baş gökbilimci olan Derrick Pitts, Dünya, Venüs ve Jüpiter’i gösterdiği iddia edilen fotoğrafın “büyük olasılıkla bir masaüstü planetaryum programıyla oluşturulduğunu” açıkladı. Pitts’in 2012’de Discover Dergisi’nde yazdığı “Gerçek Olmayan Bir Mars Silueti” başlıklı bir makalesi de bulunuyor.
NASA’nın önceki keşif aracı Curiosity, Ağustos 2012’de Mars’a indiğinde aynı görüntü sosyal medyada dolaşıma girmişti ve Discover Dergisi de görüntüdeki gökyüzü renginin ve manzaranın “bilgisayar programıyla oluşturulmuş” olduğuna dikkat çeken bir makale yayınlayarak fotoğrafın gerçek olmadığını tespit etti.
Makalenin yazarı Phil Plait: “Uzay görüntülerine bakma konusunda çok deneyimliyim ve neyin gerçek olup olmadığını anlayabiliyorum. Bunun sahte olduğu apaçık” ifadelerini kullanıyor.
Makalede belirtildiğine göre, görüntünün sol alt köşesinde bulunan küçük “NE” yazısı kuzeydoğu anlamına gelmekte ve bu yazı bilgisayar programlarında kullanıcının yönleri karıştırmaması için koyulan bir yön işareti. Yani bu işaret, fotoğrafın Starry Night ve SkySafari gibi planetaryum programları tarafından oluşturulduğunun delili niteliğinde.
Reuters’ın haberine göre ise bu görüntü ilk kez 2010 yılında bir blogda paylaşıldı.
Bu blogun yazarı Louise Riofrio eski bir NASA çalışanı olduğunu ve görüntüyü hangi programla yaptığını hatırlamasa da kendisinin oluşturduğunu açıkladı. Riofrio, o dönemde Houston’daki NASA Johnson Uzay Merkezi’nde bilim insanı olarak çalıştığını ve 1996 yılında da Mars araştırmacılarına yardımcı olduğunu belirtti.
Perseverance’ten çekilen Mars’ın gerçek görüntülerine NASA’nın web sitesinden ulaşabilirsiniz.
