Sosyal medyada birçok kullanıcı, İttihat ve Terakki Partisinin önde gelen isimlerinden Mahmut Şevket Paşa’ya ait olduğu ve 1909 yılında kaydedildiği iddiasıyla bir video paylaştı. Görüntüde düşük kalitede bir ses kaydı duyuluyor ve Osmanlı Türkçesiyle konuşan bir kişi 31 Mart Vakası olarak bilinen isyanın bastırılması için askerlere hitapta bulunuyor ancak bu ses kaydı Mahmut Şevket Paşa’ya ait değil.
İnternette bir çok kaynakta da ses kaydının Hareket Ordusu İstanbul’a girmeden önce askerlere hitap eden Şevket Paşa’ya ait olduğu bilgisi yer alıyor. İkinci Abdülhamit’e “baykuş, kan emici” gibi ifadelerin yer aldığı kaydın deşifresi şu şekilde:
“Kardaşlar,
Yüzbinlerce şühedanın kanı pahasına kazanılan meşrutiyetimizi mahvedip yerine yine istibdatı ikame etmek üzere, İstanbul’da, o köhne Bizans’ın Yıldız Burcunda ikamet eden baykuş, insan kanı emmekten, öksüz yetimlere gözyaşı döktürmekten mütevezir olan haris, 600 senelik muhteşem, muzaffer bir milletin tarihini, ecdadının namusunu lekeleyen o insan kıyafetindeki canavar, İstanbul’da avcı taburlarına iğfal ettirmiş, para mukabilinde namuslarını satan o alçaklar da sair muti askerleri cebren ve sehven isyanlara iştirak ettirmişler.
Orada, ne kadar hammiyetli kardaşlar, ne kadar genç mektepli zabitler varsa, cümlesi birer suret-i feciyyede şehit ediliyorlar! İşte, bu şühedanın içinde Asar-ı Tevfik zırhlısı kaputanı Ali Kabuli bey de var! İstanbul’un erbab-ı namusu, pencerelerden bile bakmaya cesaret edemiyorlar. Makarr-ı Hilafet kan ağlıyor. Payitaht bizden, ordudan imdat bekliyor. Vatan gidiyor, millet mahvoluyor! Ne duruyoruz?
Bizde cesaret, bizde hammiyet yok mu? İşte ben, tekmil servetimi ordunun masarif-i iftihhariyesine hayatımı, hayatımı da vatana feda ediyorum! Hürriyet istihsali için benimle beraber İstanbul’a gidecek içimizde çok kahraman var. Paşa, kumandan hepimiz gideceğiz. Cümlemiz sana diren olacağız. Kanımızın son damlasını vatanın, Meşrutiyet’in istihsali için dökmekten, bu uğurda güle güle can vermekten ictinap eden içimizde bir kişi yoktur. Hepimiz hazır, emrinize muntazırız.
Öyleyse, ordu marşı çalarak eyy!”
Ses kaydı Youtube’da 2009 yılında yayınlanmış. Habertürk TV’de Tarihin Arka Odası programında Tarihçi Murat Bardakçı tarafından yayınlanan kaydın videosu farklı paylaşımlarla birlikte bir milyona yakın kez izlenmiş.
Ahaber’deki bir programda da aynı iddia yer bulmuş ancak burada programın sunucusu, kaydın sonradan Mahmut Şevket Paşa ya da onu taklit eden bir kişi tarafından stüdyoda taş plağa kaydedildiğini ifade ediyor. Bazı kaynaklarda da ses kaydının 31 Mart Vakasından sonra Paşa tarafından bizzat kayda alındığı, metnin de ona ait olduğu öne sürüldü.
Bardakçı’nın programından sonra yaygınlaşan ses kaydıyla ilgili NTV Tarih Dergisi bir yazı yayımladı. Derginin Haziran 2009’da yayımlanan 5. sayısında Derya Tulga imzalı yazıda, Bardakçı’nın yayınladığı ses kaydının Hareket Ordusuna hitap sırasında kaydının mümkün olmadığı, sesin Mahmut Şevket Paşa’ya ait olmadığı, Favorite Plak adlı şirketin Türkiye temsilcisi Ahmet Şükrü Bey tarafından propaganda amacıyla kayda alındığını belgeleriyle ortaya koymuştu.
Tulga’nın “O kadar da değil” başlıklı yazısının bir kısmı şöyle:
Oysa kayıttaki ses eldeki belgelere göre Mahmud Şevket Paşa’ya değil, dönemin “Favorite Record” adlı taş plak şirketinin Türkiye mümessili Ahmet Şükrü Bey’e aitti ve olaydan iki yıl sonra kaydedilip yayınlanmıştı. … Müzik
tarihi alanında da uzmanlığı tartışılmaz olan Bardakçı’nın, ilgili kaydın yanda yayınladığımız katalogundaki, üstelik Ahmet Şükrü Bey’in resmiyle birlikte yer alan açıklamadan haberi olmaması çok zor: “31 vakası üzerine Selanik’te
içtima edip İstanbul üzerine hareket eden orduya hitaben Mahmud Şevket Paşa tarafından irad edilen ateşin nutuk…
Şükrü Bey tarafından.“
Tulga, Şükrü Bey’in kendi sesiyle ve dramatize edilmiş, Barbaros Hayreddin’den Vahdettin’e kadar ünlü kişilere mal edilen nutuk benzeri farklı kayıtları olduğunu, müzik tarihine aşina olanların onun sesine aşina olacağını belirtiyor.
Tarih öğretmeni olduğunu belirten Mehmet Çalışkan, bu kaydın Paşa’ya ait olmadığını, 31 Mart Vakasından sonra Ahmet Şükrü Bey tarafından bir piyes olarak seslendirildiğini belirterek plağın Tanin Gazetesinde 1911 yılında yayımlanan tanıtım ilanını paylaştı. Çalışkan, nutuk metninin de Paşa’ya ait olmayabileceğini aktardı.
Sonuç olarak, “meşhur” denilebilecek ses kaydının Mahmut Şevket Paşa’ya ait olmadığı, belgelere göre, 31 Mart Vakası sırasında değil iki yıl sonra bir plak şirketinde Ahmet Şükrü Bey adlı kişi tarafından stüdyoda yapıldığı anlaşılmaktadır.
