Çin’den Koronavirüs tanısında kullanılmak üzere 2 milyon test kiti alınmasının ardından sosyal medyada Çin’in bu kitleri “parasını Atatürk ödedi” diyerek ücretsiz gönderdiği iddia edildi. Bazı internet haber siteleri ve Cumhuriyet ve Yeniçağ Gazeteleri de iddiayı haber olarak yayınladı.
Türkiye, Koronavirüs salgınının hızlı yayılma eğilimi göstermesinin ardından daha fazla test yapılabilmesi amacıyla Çin’den 2 milyon tanı kiti sipariş etti. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hızlı tanı yapılabilmesi için bu kitlerin devreye alınacağını Meclis’te yaptığı konuşmada açıkladı. Ardından tanı kitlerinin ilk bölümü Türkiye’ye gönderildi.
Ancak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ya da herhangi bir hükümet yetkilisinin tanı kitlerinin ücretsiz alındığı yönünde bir açıklaması bulunmuyor. NTV’nin haberinde, bir çok ülke talep etmesine rağmen şirketin ortaklarından birinin Katarlı olması nedeniyle Türkiye’ye öncelik tanındığı bilgisine yer verildi.
Tanı kitlerinin alımıyla ilgili edindiği bilgileri paylaşan Gazeteci Muharrem Sarıkaya da Habertürk yayınına katılan Fahrettin Koca’nın Çin’den tanı kitlerinin ithal edildiğini, yani para ile alındığını aktardığını yazdı. Sarıkaya, 20 Mart 2020’de katıldığı Habertürk Para Gündem programında edindiği bilgileri paylaştı. Sarıkaya, tanı kitlerini ithal eden Türkiye’deki firmanın Çin’e salgın başladığında maske gönderdiğini, bu nedenle kitlerin 16 dolar yerine 4 dolara alındığını ve 50 bin tanı kitinin de Türk firma tarafından hibe edildiğini ifade etti.
Araştırma yapıldığında Çin’den herhangi bir yetkilinin de tanı kitlerinin ücretsiz gönderildiği ya da “borcunu Atatürk ödedi” şeklinde bir açıklamasına rastlanmıyor.
Çin’e Kolera salgını sırasında aşı gönderildiği ve Hıfzısıhha Enstitüsü’nün Atatürk döneminde, 1928’de kurulduğu doğru ancak resmi kayıtlara göre Çin’e aşıların gönderilmesi Atatürk’ün vefatından sonra, 1940’da gerçekleşti.
Sonuç olarak Çin’den alınan 2 milyon tanı kitinin ücretsiz alınmadığı, Türkiye’deki ithalatçı firmanın 50 bin maskeyi sağlık bakanlığına hibe ettiği ve “borcunuzu Atatürk ödedi” şeklinde herhangi bir açıklama izine rastlanmadığı anlaşılmaktadır.
Güncelleme: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya 23 Mart 2020 günü düzenlediği basın toplantısında bir muhabir tarafından bu iddia soruldu. Bakan tüm kitlerin parasının ödendiğini söyledi.
Kaynaklar
İddianın yer aldığı paylaşım ve haberler
twitter.com/kadrajmagazin/status/1242001671984726016?s=20(yeni sekmede açılır)
Test kitlerinin alınmasıyla ilgili haberler
Gazeteci Muharrem Sarıkaya’nın açıklamaları
youtu.be/lchn4Q5MrdA(yeni sekmede açılır)
Fahrettin Koca’nın açıklaması
https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1242124881908678667?s=20
Türkiye’de aşı üretim faaliyetlerinin tarihi
asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/33-aşının-tarihçesi.html(yeni sekmede açılır)
