Whatsapp’ta dolaşıma giren bir paylaşımda, Koronavirüs salgınının Dünyanın soğutulması için üretildiği ve planlı bir şekilde yayıldığı iddia edildi. 19 madde yer alan paylaşımda, iklim değişikliğiyle mücadele eden kuruluş ve kişilerin isimleri verilerek küresel ısınmanın önüne geçilmesi için alınan bazı kararlar olduğu, Türkiye’nin de bu planın içinde olduğu öne sürüldü. Yazı sosyal medyada da bazı kullanıcılar tarafından paylaşıldı.
Ancak temel iddia doğru değil. İklim değişikliği ve salgın konusunda bazı doğru bilgiler bir araya getirilerek salgının 6 ayda biteceği, dünyanın bu sürede soğuyacağı ve insanlığın geleceği için bu planlı deneyin yapıldığı, ortaya atılmış.
Maddelerden yola çıkarak inceleyelim:
Dünyanın, 2015 yılından bu yana son 170 yılın en sıcak yıllarını yaşadığı, 2020 yılının da sıcak geçeceği doğru. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında 2015 yılında Paris’te alınan kararların 2020 yılından itibaren yürürlüğe gireceği de doğru ve Türkiye de bu anlaşma çerçevesinde zorunlu olmamasına rağmen bazı yükümlülükleri yerine getireceği taahhüdünde bulundu. Termik santrallerin bacalarına filtre takılması da hem hava kirliliğini hem de ısınmayı azaltmaya yönelik uygulamalardan biri. ABD Trump’ın göreve gelmesiyle birlikte İklim Değişikliği Sözleşmesine taraf olmaktan çekilme kararı aldı ancak tüm dünyada eleştirilerin hedefi oldu.
Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü gibi John Hopkins Üniversitesi ve İş Adamı Bill Gates’in pandemi yani salgın konusunda uyarıcı açıklamalar ve hazırlıklara yönelik çalışmalar yaptığı da biliniyor. Gates’in salgın öncesi uyarılar yaptığı gibi muhtemel salgında aşı, ilaç ve diğer önlemler için büyük miktarda bağışlar yaptığı da gündeme geldi. Gates, daha önceki Koronavirüs salgınları olan SARS ve MERS’e vurgu yaparak Dünyanın bu tür bir salgına hazır olması için çalışmalar yürütüyordu. Ancak bu konularla ilgili tıp dünyası ve hükümetler uzun süredir salgın simülasyonları yapıyordu. Almanya’nın da bu konuda yaptığı salgın simülasyonu bulunuyor. 1960’lardan bu yana bilinen Koronavirüsler ve salgın hastalıklarla ilgili yapılan hazırlık planlarından yola çıkarak salgının bilinçli yayıldığı iddiasını ortaya atmak komplo teorisi üretmek anlamına geliyor.
Türkiye’nin de grip benzeri bir salgında yapılacak çalışmalarla ilgili hazırlık planları bulunuyor. İnfluenza yani grip salgını planında 6 haftalık bir yayılma dönemi öngörülüyor ancak bu bir simülasyon yani öngörü. Şu an ne dünyada ne Türkiye’de 6 haftada biten ya da yavaşlayan bir salgın grafiği bulunmuyor.
COVİD-19’un diğer SARS ve MERS’e göre daha az ölümle sonuçlandığı doğru ancak diğer iki virüs kısa sürede kayboldu ve küresel salgın haline gelmedi. Yeni Koronavirüs ise tüm dünyaya yayıldı ve yüzbinlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olacağı kuvvetle muhtemel. Çünkü kuluçka dönemi diğer virüslerden çok daha uzun ve bu nedenle çok daha fazla kişiye bulaşabiliyor.
Koronavirüs salgınının 6 ay süreceği ve Haziran ayında sona ereceği iddiası doğru değil. Tüm önlemlere rağmen salgının ne zaman biteceği konusunda bilim adamları ya da hükümetler net bir tarih veremiyor. Çin’de ilk vakanın 17 Kasım 2019’da görüldüğü doğru. Türkiye’de ilk vakanın Şubat ayında Rize’de görüldüğü ise doğru değil. İlk vaka 11 Mart’ta açıklandı ve İstanbul’da görüldüğü belirtildi. Türkiye’deki ilk vakadan sonra 6 aylık bitiş süresi, Eylül ayını işaret ediyor. Yani bu iddia da yanlış.
Burada önemli ayrıntı, salgının yayılma hızının insanların alınan önlemlere uymasına bağlı olması. Ayrıca hastalığın bir ülkede yavaşladıktan sonra daha sonra tekrar salgın başlayabileceği de belirtiliyor. Çünkü alınan karantina önlemlerinin sosyal ve ekonomik açıdan çok uzun süre sürdürülmesi zor ve salgının bitme yollarından biri olan tüm toplumun virüse bağışıklık kazanmasının iki yılı bulabileceği ifade ediliyor. Hemen hemen tüm uzmanlar önlemlerde asıl amacın yaşlı ve kronik hastalığı olanları korumak ve sağlık sistemlerinin çökmemesi için virüsün yayılım hızını yavaşlatmak olduğu konusunda hem fikir.
ABD Merkez Bankası, FED’in salgın sonrası para arzını arttırdığı ve piyasaya nakit sürdüğü doğru ancak bunu bütün ülkeler yapıyor. Merkez bankaları, dünyadaki şirketleri satın almak için değil insanlardaki panik nedeniyle artan nakit ihtiyacını karşılamak ve tahvillerini satmak isteyenlerden tahvil almak için bunu yapıyor FED’in de 1,5 trilyon Doları 3 ay içinde geri çekmeyi planladığı açıklandı. Ayrıca bir çok ülke değeri düşen şirketlerini korumak için ekonomik tedbirler alıyor.
Ve en önemlisi iklim değişikliği çalışmaları uzun yıllarda sonuç verebilecek uygulamalar. Yani 6 ay süreceği iddia edilen bir sözde salgın deneyiyle dünyanın soğutulması mümkün değil. Dünyada salgın nedeniyle hayatın neredeyse durması azot salınımını, hava kirliliği oranlarını düşürdü.
Bu bir çok çalışmaya da yansıdı ancak uzmanlar bu kısa sürenin küresel ısınmanın azalmasına katkısının yok denecek kadar az olduğunu, salgın bittikten sonra dünyanın eski etkinliğine geri döneceğini ve ısınmanın devam edeceğini, iklim değişikliğinin önüne geçmek içinse çok farklı alanlarda uzun yıllar, hatta ebediyen önlemlerin sürmesi gerektiğini ifade ediyor.
Yaptığımız doğruluk kontrolü sonunda, bazı doğru bilgilerin bir araya getirilerek salgının planlı bir deney olduğu ve küresel ısınmayı azaltmak için ortaya çıkarıldığı iddiasının doğru olmadığı, birbiriyle bağlantısı olmayan bazıları yanlış, çoğunluğu da tutarsız iddialar olduğu anlaşılmaktadır.