Atatürk’ün din adamlarını Bakara Suresi ile test ederek, hilafeti bu yüzden kaldırdığını söylediği iddiası doğru değil.
Whatsapp’ta dolaşıma sokulan bir görselde ve bazı kullanıcıların Twitter’da da belli aralıklarla yaptığı paylaşımlarda Atatürk’ün bütün hocalara haber göndererek, hepsine Bakara Suresinin 290. ayetini okuyup gelmelerini söylediği, ertesi gün gelen hocalar ve imamlara “okudunuz mu?” dediğinde “evet” cevabı aldığı ve “Bakara Suresi 290 değil 286 ayet. İşte bu yüzden halifeliği kaldırdım. Dinimizi yüz yıllarca kullandınız” dediği iddia edildi.
Atatürk’ün din adamlarıyla yaşadığı iddia edilen bu diyalog bir çok internet sitesi ve blogda da benzer şekillerde yer alıyor. İddia edilen görüşmeyle ilgili yazıların ilk olarak 2007 yılı Mart ayında internete eklendiği, daha öncesine dair herhangi bir yazı olmadığı, ayrıca hiçbir yazıda bu yazının nereden alındığına dair kaynak belirtilmediği görülüyor. Diğer yandan yazının içeriği bir çok sitede farklılaşmış. Bazı sitelerde 288. bazılarında ise 290. ayet ifadesi yer alıyor. Atatürk’ün sözlerine de ekleme ve çıkarmalar yapıldığı görülüyor.
Açık kaynaklarda yapılan araştırmada, güvenilir herhangi bir kaynakta Atatürk’ün din adamları, hocalar ya da imamlarla böyle bir görüşmesinin olduğuna dair kayda rastlanmıyor.
Atatürk Araştırma Merkezi’nin internet sitesinde yer alan ve Atatürk’ün hayatı boyunca yaptığı açıklamaların toplandığı “Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri” adlı kitapta böyle bir olayla ilgili bölüme rastlanmıyor. Atatürk’ün kendi kaleme aldığı eseri Nutuk’ta da böyle bir diyaloga dair bilgi bulunmuyor.
Ayrıca atam.gov.tr adlı sitede “molla, din adamı, imam” kelimeleriyle yapılan aramada, Atatürk’ün din adamları ya da imamlarla yaptığı böyle bir görüşmeye dair kayıt bulunmuyor. Bu şekilde net olarak “halifeliği kaldırma” nedeninin anlatıldığı bir olayla ilgili kaynaklarda herhangi bir bilginin yer almaması da olası görünmemektedir.
Yapılan doğruluk kontrolü sonrasında Atatürk ve din adamları arasında böyle bir olayın ve böyle bir diyalogun farklı şekillerde de olsa yaşandığına dair herhangi bir bulguya rastlanmamaktadır.
Kaynaklar
– İddianın ortaya atıldığı internet siteleri ve sosyal medya paylaşımları
https://forum.memurlar.net/konu/230048/
http://blog.milliyet.com.tr/ataturk-ve-bakara-suresi/Blog/?BlogNo=579480
https://www.egitimhane.com/ataturk-ve-bakara-suresi-k8567-0.html
https://birsence.com/ataturk-bakara-suresi/
– Nutuk, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri ve Atatürk Araştırma Merkezi kayıtları
http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/337.pdf
https://atam.gov.tr/wp-content/uploads/SÖYLEV-ORJİNAL.pdf
