Refah düzeyi yüksek ülkelerde doğum hızının arttığı iddiası doğru değil.
CHP Milletvekili Gürsel Tekin, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye’de doğurganlık hızının son 17 yılda 2,17’den 1,99’a düştüğünü, bunun sebebinin hükümetin geleceğe olan güveni yok etmesi olduğunu iddia etti. Tekin, İyi yönetilen, bolluk olan ülkelerde nüfus artışı olduğunu savundu.
Açık kaynaklarda yapılan araştırmada, dünyada ve Türkiye’de doğurganlık hızıyla ilgili istatistiklere ulaşılabiliyor. Yapılan araştırmalara göre nüfus artış hızı 2,1’in altına inen ülkelerde nüfus azalma eğilimine giriyor. Türkiye’de doğurganlık hızının 1,99 olduğu bilgisi doğru. TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre 2017 yılında 2,07 olan doğurganlık hızı 2018’de 1,99’a geriledi. Bu durum Türkiye’de nüfusun azalma eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor.
Kaynak: TÜİK Doğum İstatistikleri
Dünyada doğurganlık hızı düşük olan yani nüfusu azalma eğiliminde olan ülkelere bakıldığında ise ekonomik gücü düşük ülkelerde nüfus artış hızının fazla, ekonomik olarak güçlü ülkelerde ise nüfus artışının yavaş olduğu görülüyor. Küresel Hasta Yükü Raporu ve Washington Üniversitesi’nin araştırmalarına göre bir çok gelişmiş Avrupa Ülkesi, ABD, Japonya, Güney Kore ve Avustralya gibi refah düzeyi yüksek ülkelerde doğurganlık hızının düşük.
Kadınların en çok çocuk sahibi olduğu ülkeler
ABD’de doğum hızı 1,80 düzeyinde. Japonya’da bu oran 1,44.
Avrupa Birliği’nin tümünde doğum artış hızı ortalaması 1,6.
AB ülkeleri içinde Fransa, kadın başına 1,92 çocukla en yüksek doğurganlık hızı oranına sahip ülke oldu. Fransa’yı 1,85’le İsveç, 1,81’le İrlanda ve 1,79’la Danimarka ve İngiltere izledi.
En düşük doğurganlık hızı oranlarıysa kadın başına 1,34 çocukla İspanya ve İtalya’da.
Almanya’da doğum artış hızı (göçmenlerin de etkisiyle) yükseldi ancak 1,59’da kaldı.
Tamamı gelişmiş olan bu ülkelerde nüfus 2,1’in altında, yani azalma eğiliminde.
Refah seviyesi yüksek olmayan bazı ülkelerde de (özellikle Doğu Avrupa), doğum hızının düşük olduğu görülüyor ancak dünya genelinde bakıldığında ekonomik olarak gelişmiş, kentleşmenin yoğun olduğu ülkelerde doğum hızının düşük olması dikkat çekiyor.
Doğum hızı en yüksek ülkeler
Doğum hızının düşmesinin başlıca nedenleri arasında, çocuk ölümlerinin azalmasıyla kadınların daha az çocuk sahibi olması, gebelikten korunmanın yaygınlaşması, daha fazla kadının eğitim ve iş yaşamına katılımı gösteriliyor.
Türkiye’de kentleşmenin yoğun, yaşam standartlarının yüksek, kadınların iş yaşamına daha çok katıldığı batı bölgelerde doğum hızının düşük olduğu, iç ve doğu bölgelerde yüksek olduğu görülüyor.
Yapılan doğruluk kontrolü sonunda, “bolluk, bereket” olan yani refah düzeyi yüksek ülkelerde doğum hızının arttığı iddiasının doğru olmadığı anlaşılmaktadır.
Kaynaklar
– CHP’li Gürsel Tekin’in paylaşımı
https://twitter.com/gurseltekin34/status/1216028345646899203?s=20
– Türkiye nüfusuyla ilgili araştırma ve makaleler
https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/dogum-istatistikleri-aciklandi/1480375
http://tucaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/280/2015/08/semp4_28.pdf
– Dünya ve ülkelerin doğum hızlarıyla ilgili araştırma ve raporlarla ilgili haberler
http://datatopics.worldbank.org/world-development-indicators/
https://tr.euronews.com/2020/01/11/almanyada-dogum-orani-son-40-yilin-en-yuksek-seviyesinde
