Koronavirüs salgınının başlamasından sonra ekranlarda bir çok programa katılan İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay, hastalıktan korkmaya gerek olmadığını ve grip kaynaklı ölümlerin çok daha fazla olduğunu söyledi. Karatay’ın farklı kanallarda katıldığı programların kayıtları sosyal medyada paylaşılmaya devam ediliyor. Show TV’deki yayın 18 Mart’tan bu yana yaklaşık 550 bin kez izlendi.
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention-CDC)’ nin geçtiğimiz günlerde grip ile ilgili bir raporunun sonuçlarını paylaşarak iddialarda bulundu. Karatay, 2019 yılı Kasım ayından 18 Ocak 2020 tarihine kadar Amerika’da 15 milyon kişinin İnfluenza (grip) olduğunu, bu hastaların 8 bin 200’ünün vefat ettiğini söyledi. Karatay, Koronavirüs ile insanların zaten birlikte yaşadığını, insanlara korku pompalandığını ve korkulacak bir durum olmadığını öne sürdü.
Karatay’ın ABD’deki grip verileri doğru. ABD’de Kasım 2019-Ocak 2020 arasında yani gribin en çok görüldüğü aylarda 8 bin 200 kişinin öldüğü açıklandı. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya genelinde her yıl 1 milyar insan gribe yakalanıyor ve grip kaynaklı ölümlerin sayısı 650 bin kişiyi buluyor.
Uzmanlar, panik ve alınan tedbirlerin en önemli nedeninin Yeni Koronavirüs yani COVİD-19 ile ilgili belirsizlik olduğunu söylüyor. Örneğin her yıl grip sezonunun ne zaman başlayıp bittiği, ne kadar insanın hastaneye kaldırılacağı, kaç kişinin öleceğini tahmin etmek mümkün. Ancak COVİD-19’un ne kadar ölümcül olduğu henüz kesin olarak bilinmiyor. Şimdiye kadarki veriler, bu virüsten kaynaklı ölüm oranının grip vakalarına kısayla daha fazla olacağını gösteriyor. 2,5 aylık süreçte dünya genelinde yaklaşık 1,5 milyon kişi enfekte olurken, 82 bin kişi hayatını kaybetti.
Koronavirüs gripten 10 kat daha ölümcül olabilir
İsviçre’deki Bern Üniversitesi’nden salgın hastalıklar uzmanı Christian Althaus’a göre, gripte her 1000 vakadan 1’i hayatını kaybederken, Koronavirüs’te bu oran 100’de 1’i bulabilir, yani ölüm oranı gribe kıyasla 10 kat daha fazla olabilir.
Dünya Sağlık Örgütü yetkilileri, Koronavirüs kaynaklı ölüm oranının yüzde 2 gibi çok daha yüksek bir orana yakın olabileceğini tahmin ediyor. Ancak şimdilik kesin rakamlar vermek pek mümkün görünmüyor. Koronavirüsün şimdi kontrol altına alınamaması halinde, grip gibi her yıl milyonlarca insanı etkileyen bir bulaşıcı hastalık olmasından korkuluyor.
Canan Karatay’ın kaynak gösterdiği Amerika Hastalık Kontrol Merkezi CDC’nin Koronavirüs konusunda yaptığı bir çalışma da bulunuyor. CDC salgının bir yıl kadar devam etmesi ve hiçbir önlem alınmaması halinde, en az 160 milyon kişinin hastalığa yakalanacağını ve 200 bin ile 1,7 milyon arasında insanın ölebileceğini belirtti ancak Mart ayının sonunda tedbirlerin yoğunlaşmasıyla bu rakamlar güncellendi. Salgının başladığı dönemde Karatay’ın benzeri açıklamalar yapan ve virüsü hafife alan Başkan Donald Trump CDC yetkilileriyle birlikte yaptığı toplantılarda 100 bin ila 200 bin arasında kişinin hayatını kaybedebileceğini söyledi.
ABD’de ilk vakanın görüldüğü 23 Ocak 2020 tarihinden 8 Nisan 2020 tarihine kadar 387 bin kişi enfekte oldu ve 12 bin 200 kişi hayatını kaybetti. İki buçuk ayda ölen kişi sayısı gripten ölen kişi sayısını yaklaşık 1,5 kat kadar geçti. Hastalığın bir yıllık bilançosunun tahmin edilen rakamlara ulaşacağı ve gripten çok daha fazla ölüme neden olacağı görülüyor.
Yaptığımız doğruluk kontrolü sonunda, COVİD-19’un hem bulaşıcılık hem de ölümle sonuçlanma oranlarının yüksek olduğu, virüsün salgın olmadığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı anlaşılmaktadır.
Kaynaklar
Canan Karatay’ın iddialarının yer aldığı kayıtlar
https://www.youtube.com/watch?v=SYRjarvE9xY&feature=youtu.be
facebook.com/yazarvecizer/videos/514308849234726/?q=bingo&epa=SEARCH_BOX(yeni sekmede açılır)
CDC ve WHO’nun griple ilgili raporları
gis.cdc.gov/grasp/fluview/mortality.html(yeni sekmede açılır)
who.int/influenza/Global_Influenza_Strategy_2019_2030_Summary_English.pdf?ua=1(yeni sekmede açılır)
Koronavirüs ve gripin ölüm oranlarıyla ilgili bilgiler
bbc.com/turkce/haberler-dunya-51385475(yeni sekmede açılır)
CDC ve Trump’ın Koronavirüs ölümleriyle ilgili açıklamaları
nytimes.com/2020/03/13/us/coronavirus-deaths-estimate.html(yeni sekmede açılır)
vox.com/2020/3/30/21199586/us-coronavirus-deaths-trump-200000-good-job(yeni sekmede açılır)
twitter.com/richardhine/status/1244415609510809601?s=20(yeni sekmede açılır)
haberturk.com/son-dakika-haberi-trump-koronavirus-aciklamasi-2628814(yeni sekmede açılır)
Anlık güncellenenen ülkelere göre Koronavirüs vaka ve ölüm sayıları
