Bilim adamlarının güneşin batıdan doğacağını söylediği iddiası doğru değil.
Time Türk adlı internet sitesi Twitter hesabında “bilim adamları tedirgin. Güneş batıdan doğacak” başlıklı bir haber yayınladı ancak daha sonra paylaşımı sildi.
Kaynak olarak ABD Ulusal Jeomekansal Bilgi Ajansı’nı gösteren site, yeni bir paylaşım yaparak haberi düzeltti. Haberin içeriğinde de güneşin doğuşuyla ilgili yorum içeren ifadeler kaldırıldı ve güncelleme yapıldı.
Ancak bir çok kullanıcı dünyanın manyetik kutuplarının değişeceği ve güneşin batıdan doğacağı yönündeki iddiayı paylaştı. Gazeteci Abdullah Çiftçi’nin paylaşımı 14 binden fazla beğeni aldı.
Twitter’da gündeme giren konu, İslam’da kıyamet alametlerinden biri olan güneşin batıdan doğmasıyla ilişkilendirilerek hızla yayıldı.
İddiaya kaynak olarak gösterilen ABD Ulusal Coğrafi Bilgi Ajansı’nın (NGA) manyetik kutupların değişmesiyle ilgili bir açıklaması var ancak açıklamada güneşin batıdan doğmasıyla ilgili bir ifade bulunmuyor.
Dünyanın manyetik kutuplarının belirli ölçülerde yer değiştirdiği ve kaymalar olduğu, bu durumun hızlanması nedeniyle 10 Aralık 2019’da yön bulma konusunda yardımcı olacak yeni bir model oluşturulduğu bilgisi veriliyor.
Açıklamanın çevirisi şu şekilde:
“ABD Ulusal Coğrafi İstihbarat Ajansı (NGA), 10 Aralık 2019’da, 31 Aralık 2024’e kadar geçerli olacak Manyetik Dünya Modelini yayınlandı. Bu model, tüm askeri ve sivil uçaklar, gemiler, denizaltılar ve GPS birimleri için daha hassas seyir verileri sağlamak üzere oluşturuldu.
Jeodezi Bilimi Uzmanı ve NGA yöneticisi Mike Paniccia “2020 Manyetik Dünya Modeli ile haritada kararttığımız bölgeler sayesinde gemicilere önemli ölçüde daha iyi rehberlik sağladık. Böylece gemiciler pusulanın hangi bölgelerde güvenilir olup olmadığını bilecekler” dedi.
Pusulalar, Dünya’nın manyetik kutuplarına yaklaştıkça doğru çalışamaz, bu nedenle NGA, kutupların yakınındaki gemicilere yardımcı olmak için yeni “karartma bölgeleri”ni yayınladı.
Paniccia “Dünyanın manyetik alan çizgileri kutuplara yaklaştıkça dikey hale gelir, bu yüzden manyetik Kuzey kutbuna yaklaştıkça, pusula iğnesi pusuladan çıkmaya ve dikey olarak işaret etmeye çalışacaktır. Bu dikey yoğunluğun yatay yoğunluğu bastırmaya başladığı yer, yeni karartma bölgelerini çizdiğimiz yerdir. Bu bölgeler gemicilere, yeryüzünde nerelerde pusula kullanmanın güvenli olmadığını gösterir.” açıklamasını yaptı.
Dünya’nın coğrafi kutupları ve manyetik kutupları birbiriyle aynı olmadığından dolayı Manyetik Dünya Modeli gibi jeomanyetik modeller bu farkı düzeltmek için gereklidir. Dünya’nın manyetik alanı sürekli değiştikçe coğrafi kuzey ve manyetik kuzey arasındaki fark da değişir ve bu durum Manyetik Dünya Modeli’nin gerektikçe her yıl güncellenmesini gerektirir”.
Sonuç olarak dünyanın manyetik kutuplarının yer değiştirmesi ile güneşin batıdan doğması arasında bir ilgi olmadığı gibi haberde kaynak gösterilen bilim kuruluşlarının da böyle bir açıklaması bulunmuyor.
Çeviri: Zeynep Tanrıkulu
Kaynaklar
– İddianın yer aldığı sitenin eski ve yeni bağlantıları
https://mobile.twitter.com/timeturk/status/1225149291574059012
https://twitter.com/timeturk/status/1225167296194203648?s=21
– Abdullah Çiftçi’nin paylaşımı
https://twitter.com/abdullahciftcib/status/1225154778772267012?s=21
– ABD Jeomekansal Bilgi Ajansı’nın açıklaması
https://www.nga.mil/ProductsServices/Pages/wmm.aspx
– Kıyamet alametleriyle ilgili bilgi
https://islamansiklopedisi.org.tr/kiyamet-alametleri
